Projekat Ženske Priče duboko se bavio ulogom žene u zajedničkom kulturnom nasleđu Balkana, istražujući njenu reprezentaciju u folkloru i mitologiji, dok je istovremeno osnaživao glasove mladih umetnika. Fokusiran na mlade iz ruralnih područja, projekat je imao za cilj da inspiriše kreativnost i stvori veze kroz umetnost. Održan u Velikom Gaju 21. septembra 2024. godine, događaj je okupio mlade umetnike i lokalnu publiku, s posebnim akcentom na uključivanje ruralnih zajednica Vojvodine u preispitivanje mesta žene u regionalnom pričanju priča.
U samoj srži projekta bila su dva osnovna balkanska mita: Zidanje Skadra i Meșterul Manole (Majstor Graditelj Manole, Rumunija). Ove drevne narative koristili smo kao polazište za istraživanje tema žrtvovanja, moći i reprezentacije žene u folkloru. Kroz radionice i diskusije u zajednici Velikog Gaja, težili smo reinterpretaciji ovih priča i redefinisali ulogu žena u kontekstu zajedničkog kulturnog nasleđa Balkana.
Ključna područja istraživanja obuhvatila su uticaj novih tehnologija, poput AI jezičkih modela (npr. ChatGPT), na prevođenje i pričanje priča, integraciju savremenih umetničkih praksi sa somatskim radom i plesom, kao i način na koji ovi moderni pristupi mogu pomoći u preoblikovanju istorijskih narativa.
Diskusije sa zajednicom Velikog Gaja bile su raznolike, dotaknuvši teme poput istorijskog porekla Zidanja Skadra, društvenog i političkog konteksta nastanka pesme, kao i koncepta žene kao žrtve unutar patrijarhalnih struktura. Istraživali smo kako ove drevne mitove možemo ponovo osmisliti—pokušavajući da se distanciramo od tragičnih završetaka originalnih priča i postavljajući pitanje kako se teme žrtvovanja, lojalnosti i moći i dalje odražavaju u savremenom društvu.
U neformalnijem okruženju, tokom sesija "Popodnevne Kafe" u Magnet Kući, žene iz Velikog Gaja podelile su svoja lična iskustva. Ovi intimni razgovori osvetlili su životne priče lokalnih žena, dodirujući ključne faze života: detinjstvo, mladost, brak i materinstvo. Razgovarali smo o obrazovanju, radu i društvenim očekivanjima koja su im bila postavljena, kao i o tome kako bi one danas prepravljale priče o ženama da bolje odražavaju savremene realnosti. Ova razmena mišljenja bila je ključna za to da projekat ostane ukorenjen u stvarnim iskustvima žena iz zajednice.
Projekat je takođe imao koristi od stručnosti Nađe Duhaček, ekspertkinje za rodne studije, i Stefana Aleksića, antropologa, čije su studije pružile dragocene uvide. Njihova istraživanja, Antigona, Skadar, Teatar i Otpor, dublje istražuju preseke mitologije, roda i otpora u balkanskoj kulturi.
Ova inicijativa sufinansirana je od strane Ministarstva turizma i omladine Republike Srbije, Evropske komisije i Goethe-Instituta kroz program Culture Moves Europe. Predstavlja zajednički napor da se reinterpretiraju i preoblikuju kulturni narativi Balkana, uz osnaživanje žena koje su oduvek bile u centru tih priča.
